BẠN VÀ NHỮNG VẤN NẠN TRONG ĐỜI SỐNG HIỆN NAY
Nguyên tác: Ven.Dr. K.Sri Dhammananda
Việt dịch: Thích Long Vân & Thiện Phúc
—o0o—
NHỮNG VẤN NẠN TRONG THỜI HIỆN ĐẠI
Thời hiện đại được đánh dấu bằng sự vượt tiến về khoa học không định trước được. Sự biến đổi xảy ra quá nhanh đến nỗi chúng ta đánh mất trạng thái cân bằng. Không còn nữa một trạng thái bình tỉnh như đã từng có trong quá khứ. Đây là thời buổi của sự hổn loạn, nơi đó những xã hội truyền thống đang sụp đổ dưới quái vật khổng lồ của chủ nghĩa hiện đại. Tỷ lệ của sự thay đổi xảy ra với tiến độ gia tốc rộng lớn.
Những sự thay đổi trong quá khứ phải mất hàng trăm thậm chí hàng ngàn năm để vật chất hóa nay bổng nhiên gói trọn chỉ vài năm, hầu hết giống như trường hợp một đứa bé gánh chịu nơi tổ tiên của nó.
Chỉ mới mười một tuổi, nó chết vào tháng ba năm 1967 ở Canada do tiến triển của sự hóa già. Nó có triệu chứng của tình trạng lão suy, xơ cứng động mạch, hói đầu, uể oải và da nhăn, những đặc tính của sự hóa già của tuổi chín mươi nay gói trọn vào sự hiện hữu của một đứa bé mười một tuổi. Trong khoảng 100 năm qua, những sự biến đổi to lớn bắt đầu từ những quốc gia phát triển đã quét qua toàn cầu.
Chúng ta chứng kiến sự bùng nổ dân số toàn cầu, sự gia tăng nhanh chóng của nền kinh tế công nghệ và sự đô thị hóa, sự mở rộng về kiến thức không định trước, sự biến đổi nhanh chóng về kỷ thuật, sự xói mòn những giá trị truyền thống, sự tăng trưởng và sự biến mất của những giá trị còn dưới sự mở mang.
Những thay đổi trong những phạm vi này đã có một tác động mạnh đến các mặt văn hóa xã hội. Sự thay đổi nhanh chắc chắn gây ra những biến đổi to lớn về xã hội, mang đến sự vô tổ chức và sự xáo trộn vào tất cả mọi mức độ của sự trãi nghiệm và thể chế của con người: cá nhân, gia đình, xã hội và toàn cầu.
Con người đang đối mặt với tâm trạng thất vọng, sự thiếu nghỉ ngơi, sự giận dữ mà không biết cách xử trí với tốc độ tiến triển cao vượt khoa học và cách cư xử nghịch lý của quan hệ con người trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế và phạm vi xã hội. Sự thất vọng có gốc rể sâu được diễn tả qua sự gia tăng bạo lực, sự bất vị tha, và sự lạm dụng thuốc uống trong xã hội hôm nay. Đồng thời với mọi giá trị đạo đức biến đổi là kết quả của chủ nghĩa vật chất và khuynh hướng thiên về dục lạc cũng như sự thay đổi về vai trò kinh tế- xã hội của 2 phái ( nam nữ ) .
Có một sự gia tăng về tỷ lệ của sự ly dị và ly thân, những chuyện ngoài hôn nhân bất thường, những chứng bệnh qua đường tình dục, tất cả biểu thị rằng những thể chế hôn nhân là để thử. Nhiều người tin rằng hiện nay sự cưới hỏi là một thể chế lỗi thời có thể miễn trừ.
Nhiều quốc gia đã đến độ cao của bệnh điên, đặc biệt trong việc chạy đua vũ trang thiết lập những khí tài quân sự gây nguy hiểm đến tất cả hình thức sống còn của trái đất. Nếu con người không chịu học cách sống hòa bình với người khác và sử dụng khoa học kỹ thuật với tinh thần trách nhiệm, thì không còn nghi ngờ nền văn minh nhân loại như chúng ta biết, khó thể tồn tại lâu dài. Hiện nay nhiều quốc gia đang sản xuất vũ khí nguyên tử vì mục đích hủy diệt. Đây là một cuộc chạy đua lớn. Họ cũng sản xuất vũ khí sinh học và hóa học nhằm tiêu diệt con người.
Nói một cách khác, con người có tương lai không ? Rất giới hạn nếu khuynh hướng giảm chế toàn cầu hiện nay tiếp tục. Nhưng con người còn có thể có tương lai không? Có, nếu họ biết tổ chức lại lối sống, học hỏi lại để sống hòa hợp với tiêu chuẩn sống cao quí của tinh thần, của đạo đức mà Đức Phật và các nhà giảng dạy tôn giáo khác đã dạy.
Như một sợi dây xích mạnh ngang bằng với sức mạnh của những sự kết nối cá nhân, để nơi đó có hòa bình và hạnh phúc, những cá nhân bao gồm gia đình và xã hội và sau cùng thế giới tự nó phải sống hòa bình. Điều này giống như một tòa kim tự tháp, những phần hợp thành khác nhau bên trong mức ngang bằng phải được làm cho mạnh.
Trong thời hiện đại con người đang đi tới và tìm kiếm ngày càng nhiều hơn sự kích thích. Sự phổ biến của máy thu thanh để bàn có hoặc không có dây nghe và truyền hình là sự biểu thị rõ ràng của khuynh hướng hiện nay đang tìm cảm giác của sự kích thích. Do bởi tất cả điều này mà chúng ta trở thành xa lạ với chính mình. Chúng ta không biết bản chất thật sự của chính mình, hoặc bản chất thật của tâm hồn chúng ta phải là chính xác hơn.
Hơn thế nữa chúng ta sống, làm việc trong xã hội đang mang một cái mặt nạ thích hợp cho mỗi việc. Chúng ta thường không thể hiện cảm giác thật của mình về sự ganh tỵ, lòng tham, sự thù địch, lòng tự hào hoặc tánh ích kỷ. Chúng ta che dấu chúng bằng việc chấp nhận lời nói bằng miệng đã chính thức hóa như là “xin chúc mừng”, “xin cám ơn”, “cảm thông sâu sắc”. Nhưng khi sự cảm động vốn không có trong ta trở nên sắc bén, thì chúng ta sẽ xuất hiện dưới dạng bạo lực, trộm cắp, gây gổ, nói xấu sau lưng, và ..vân vân. Nhưng thông thường là chúng ta cố gắng kiềm chế những con rắn độc trong sự vô cảm vốn có của mình.