BẠN VÀ NHỮNG VẤN NẠN TRONG ĐỜI SỐNG HIỆN NAY
Nguyên tác: Ven.Dr. K.Sri Dhammananda
Việt dịch: Thích Long Vân & Thiện Phúc
—o0o—
LÀM THẾ NÀO ĐỐI MẶT VẤN NẠN
Những ai không biết đương đầu với khó khăn là người sinh ra nhiều phiền toái. Khi có sự hiểu lầm xảy ra trong gia đình, họ làm cho đời sống thêm đau khổ. Đôi khi bạo lực, đổ máu và tự tử đều có thể xảy ra. Vậy thì đâu là sự thỏa mãn trong đời sống ở thế gian?
Ngày nay người ta cần thêm thu nhập không những cho nhu cầu của cuộc sống hàng ngày như là cung cấp thực phẩm, quần áo, thuốc men, chỗ ở và làm đầy đủ mọi bổn phận của họ mà còn lo tổ chức một lối sống theo đó sự nuông chìu theo thú vui nhục dục đã gia tăng.Nó đã trở thành một loại cạnh tranh.
Con người tập trung vào dục lạc hơn là bổn phận và trách nhiệm của họ. Nhiều người tiếp tục nuôi sự bất thỏa mãn của họ bằng cách lo lắng về tường lai của họ mặc dù họ có nhiều hơn sự đầy đủ ở hiện tại. Họ cũng lo lắng về sự chết, tuổi già, bệnh tật và cũng lo luôn cả thiên đàng và địa ngục trong kiếp tái sinh kế tiếp.
Hằng ngày họ trải nghiệm sự không thỏa mãn với cuộc sống của họ. Họ chạy chỗ này chỗ nọ tìm phương thuốc chấm dứt mọi vấn nạn của họ qua suốt cuộc sống. Họ tiếp tục tìm kiếm sự an lạc và hạnh phúc cho đến khi họ chết và không bao giờ tìm thấy giải pháp thực sự. Khi cảm thấy cao tuổi, họ lo không lấy được vật họ muốn, họ lo khi họ đánh mất người hay vật họ thương yêu. Điều này dẫn đến sự thất vọng và sự thống khổ tâm thần về sau. Chúng ta không hiểu bản chất cuộc đời của chúng ta nhưng cố gắng duy trì đời sống không có trải nghiệm bất cứ sự bối rối hoặc thay đổi nào.
Cuộc đời đang thay đổi, nó là một ôm những yếu tố và năng lực luôn luôn biến đổi. Kết quả là không một hoàn cảnh nào sẽ từng tuân thủ theo sự mong muốn của ta và chúng ta cảm thấy cuộc đời không ban ơn cho chúng ta. Khi các yếu tố và năng lực mất cân đối chúng ta liền trải nghiệm sự khó khăn đau bệnh, khổ và nhiều vấn nạn khác. Khi năng lực về tâm thần bị xáo trộn, chúng ta trải nghiệm qua những rối loạn tâm thần. Những rối loạn tâm thần này nếu để lại không kiểm tra quá hạn như hiện ra là những vấn nạn về cơ thể vì nội tạng và các tuyến hạch cũng thay đổi chức năng thông thường ảnh hưởng đến sự lưu thông của máu và nhịp đập của tim cùng các tế bào não.
Ngày nay nhiều người đi theo một đời sống giả tạo không nhận thức mối nguy hiểm của nó. Đa phần những vấn nạn của họ tạo ra bởi chính họ vì sự vô minh và tham vọng điên cuồng dành cho quá nhiều lạc thú. Đa phần những vấn nạn và những gánh nặng của chúng ta đến sau những lứa tuổi trung niên. Để hiểu tại sao các vấn nạn gia tăng ở lứa tuổi, chúng ta hãy giả sử một cái hố sâu khoảng 100 bộ Anh dưới cái hố có than đang cháy. Nếu ta đặt một cái thang và bảo mọi người lần lượt đi xuống đến 40 hoặc 50 bộ, sau đó họ cảm nhận có một sức nóng. Khi họ đến xuống gần hơn khoảng 70-80 bộ và đã gần hơn than cháy họ liền trải nghiệm những cảm giác nóng. Họ cố gắng báo cho những người đang đến phía sau họ về mối nguy hiểm phía dưới nhưng không người nào chịu nghe. Trong cùng thái độ những thanh niên nói rằng họ không hề chi và không trải nghiệm qua sự đau khổ chính nơi chỗ khi chúng ta già thêm và có hiểu biết về tuổi già, bệnh tật và cái chết có nguy cơ sắp đến chúng ta “mới bắt đầu cảm nhận sức nóng‟‟.
Đức Phật nói đời là khổ và đây là những thí dụ tốt cho những thanh niên để tìm hiểu sự hiểu biết về bản chất của cuộc sống. Những người cao tuổi có rất nhiều sự lịch lãm nầy và nếu những người trẻ chịu nghe theo những họ sẽ có thể tránh được nhiều lỗi lầm. Đây là một thí dụ khác để bạn hiểu tại sao chúng ta nên lắng nghe các bậc cao niên của chúng ta. Một đàn cá nhìn thấy một vật cản không bình thường trong nước, nó chính là cái lưới người thợ giăng câu để bắt cá. Những con cá nhỏ muốn đâm vào lưới để khám phá nhưng những con cá lớn bảo đừng làm thế vì nó có thể là một cái bẫy nguy hiểm. Con cá nhỏ hỏi “Làm thế nào ta biết có sự nguy hiểm hay không, ta chỉ có thể biết nó là gì nếu chúng ta đi vào trong và xem xét nó‟‟. Vì vậy, những con cá ấy đâm vào lưới và mắc luôn trong đó.
Thí dụ đơn giản này bảo chúng ta rằng, không cần thiết có kinh nghiệm cá nhân trong một số việc để biết chúng tốt hay xấu. Chúng ta phải biết nhận những lời khuyên được ban ra bởi những người lịch lãm như Đức Phật là người hoàn toàn hiểu biết nhiều hơn chúng ta. Vì vậy ta không nên nghĩ rằng chúng ta biết hết mọi việc và rằng không ai có thể khuyên dạy chúng ta về cuộc đời và làm thế nào để tránh né những vấn nạn của cuộc sống. Khi các bậc tôn túc và cha mẹ chúng ta khuyên ta không nên làm điều gì đó, chúng ta phải nghe họ, vì kinh nghiệm cuộc sống thế gian của họ hiểu biết hơn ta rất nhiều. Đó là lý do tại sao các bậc cha mẹ luôn luôn khuyên con cái của họ làm những việc nào đó mà không làm những việc khác.
“Hãy coi chừng các lỗi nhỏ, một lỗ rò rỉ nhỏ sẽ làm chìm một chiếc tàu lớn‟‟(Benjamin Franklin).
Khi những thanh niên xao lãng các lời khuyên dạy của các bậc cao niên, họ làm nhiều việc theo cách nghĩ riêng của họ.
Một ngày nọ, Đức Phật và các môn đồ của Ngài đi đến một ngôi làng. Nhiều người trong làng đó tỏ ra giận dữ với Đức Phật. Khi họ bắt đầu mắng chửi Đức Phật, các môn đồ dề nghị rằng họ đi đến một ngôi làng khác để tránh sự mắng chửi. Đức Phật hỏi:“Có gì đảm bảo rằng không có sự xáo trộn ở một nơi khác?” Sau đó Đức Phật nói: Trốn chạy không phải là giải pháp để vượt qua sự xáo trộn. Nếu chúng ta có ý nghĩ không tội lỗi trong tâm, sự mắng chửi sẽ không bao giờ đến với chúng ta. Vì vậy chúng ta phải kiên nhẫn và để cho họ mắng chửi đến khi nào họ chán. Khi các người đã mắng chửi Đức Phật nhận ra rằng không có phản kháng nào từ Đức Phật và các môn đồ, họ đã dừng lại sự mắng chửi đó sau vài ngày.
Chẳng hạn như khi thấy và nghe một điều gì đó xảy ra, nhiều người đón nhận nó một cách nghiêm túc như thể nó là một vấn nạn. Những người khác không quan tâm đến và quên nó đi. Những người khác lại phát sinh nổi lo sợ không thích hợp và lo lắng xung quanh vấn đề đó. Những người khác thâm nhập nó vào lòng và nghĩ rằng nó là một bài học hay học được từ nó. Những người khác bác bỏ nó như một trò chơi. Nhiều người vượt qua sự phê bình và kết tội nó.
Nơi đây bạn có thể hiểu cùng một sự ngẫu nhiên được xem xét bằng nhiều cách khác nhau, như thế nào mới phù hợp với trạng thái tâm lý của nhiều người khác nhau. Những vấn nạn được sinh ra do bởi những trí huệ của ta. Nếu chúng ta phát triển trí huệ để duy trì tánh kiên nhẫn, lòng khoan dung và sự hiểu biết, chúng ta sẽ không thể nhận lấy những sự việc một cách nghiêm trọng để gây thêm nhiều khó khăn hơn. Những sự khó khăn của chúng ta đều là sự tạo ra của chính chúng ta nó không phải là việc làm của những người khác.